Nội dung bài viết
Quân tử hữu du vãng, tiên mê hậu đắc chủ lợi
Lý sương kiên băng chí
Trực, phương, đại, bất tập vô bất lợi.
Tòng vương sự, vô thành hữu chung
Quát nang, vô cữu, vô dự.
Địa thế khôn. Quân tử dĩ hậu đức tải vật
Đây là quẻ thứ hai trong Kinh Dịch. “Khôn” có nghĩa là “thân”, cũng có nghĩa là “thuận”. Nếu “Càn” là hình tượng mở rộng của ánh sáng và khí của trời thì ngược lại “Khôn” là hình tượng phát triển của khí đất. Nếu “Càn” là chức năng sáng tạo ra vạn vật của trời thì “Khôn” là công cụ của trời, thuận theo ý trời để sáng tạo ra vạn vật. Tất cả các hào trong quẻ Khôn đều là hào âm, là tượng của khí âm.
Quân tử hữu du vãng, tiên mê hậu đắc chủ lợi
Quân tử tiến về phía trước, cũng có những hành động nhất định. Lúc đầu có thể chưa định ra được phương hướng nhưng về sau nhất định sẽ đạt được những điều mong ước, giành được vị trí chủ soái, do vậy mà có lợi.
Câu này có ý nghĩa là: Người quân tử luôn tiến về phía trước, luôn là người tiên phong ắt sẽ có sai lầm trong việc lựa chọn phương hướng, nhưng sau này cùng với những người cùng chí hướng nhất định sẽ đạt được ước vọng, có lợi cho chính mình
Tại sao người dẫn đầu lại có thể gặp phải sai lầm? Để giải thích, ta cần hiểu ý nghĩa của quẻ Khôn. Điều mà quẻ Khôn nói tới đó chính là cách phối hợp, có nghĩa là cùng kết hợp để học tập lẫn nhau. Nhiệm vụ chính của những người phối hợp là cùng nhau hỗ trợ để đạt thành công trong sự nghiệp. Đương nhiên, người phối hợp cũng có khả năng trở thành người lãnh đạo, nhưng khi bản thân vẫn là người phối hợp thì nhất định phải tuân thủ những qui tắc chung. Vì vậy, “Tiên mê hậu đắc” cũng là một trong những nguyên tắc như vậy.
Bản thân vẫn là người phối hợp thì tuyệt đối không tự quyết định, không tự hành động, nếu không tất sẽ lựa chọn những phương hướng sai lầm. Hãy tưởng tượng, nếu ai cũng hành động mù quáng trước khi có chỉ đạo của cấp trên thì kết quả cuối cùng sẽ như thế nào? Chắc chắn rằng sẽ làm thay đổi con đường phát triển của doanh nghiệp. Có rất nhiều người mặc dù chỉ đứng ở vị trí là người cùng phối hợp, lại thiếu đi tâm thái cùng hợp tác hữu nghị, hành động bột phát, cuối cùng đã gây ra nhiều tổn thất cho doanh nghiệp.
Sau rất nhiều lần thảo luận, cuối cùng công ty cũng quyết định tổ chức lại trung tâm kỹ thuật hiện có
Được thành lập từ tháng 3 năm 2009, rất nhiều trong số những sản phẩm mà trung tâm này khai thác không có tính ứng dụng với cuộc sống và không có khả năng tiêu thụ trên thị trường. Nhưng, họ lại tự cho rằng mình đã phát minh ra những sản phẩm đầy sáng tạo và có giá trị. Do đó, dù lãnh đạo cấp cao của công ty đã nhiều lần cảnh báo và kiến nghị nhân viên trung tâm nên tích cực tham quan và khảo sát thị trường để thăm dò phản ứng của khách hàng, nhằm đưa ra những sản phẩm phù hợp với nhu cầu của khách hàng, nhưng nhóm kỹ thuật đó vẫn thích hành động theo suy nghĩ của cá nhân mình.
Đến tháng 4 năm 2010, trung tâm kỹ thuật chế tạo ra tám sản phẩm mới, nhưng không có sản phẩm nào trong đó sau khi đưa ra thị trường nhận được sự quan tâm của khách hàng. Lúc này, các chuyên viên kỹ thuật mới bắt đầu cảm thấy hoang mang và đề xuất với công ty một vấn đề mà đáng lẽ ra họ phải suy nghĩ từ trước rằng: “Cuối cùng thì sản phẩm nào mới phù hợp với yêu cầu của thị trường?”
Tổng giám đốc đã nghiêm khắc phê bình họ: “Vấn đề này nên để các bạn tự trả lời, từ tháng 3 năm 2009 chúng tôi đã liên tục kiến nghị với ý muốn giúp đỡ các bạn. Nhưng đến nay, các bạn mới nghĩ đến vấn đề này, phải chăng là đã quá muộn?”
Những sự việc tương tự như thế không phải hiếm gặp. Rất nhiều nhân viên quan niệm rằng: Mình là người làm thuê, là người ngoài nên không cần phải quan tâm đến những việc sống còn của công ty, hoàn toàn xa rời tình hình thực tế của công ty. Từ đó, họ mù quáng hành động, đợi đến khi vấn đề bị lộ ra, mới phát hiện ra những việc làm trước đây của mình chỉ là vô ích, thậm chí còn gây ra nhiều tổn thất không thể tránh được cho doanh nghiệp.
Kinh Dịch nói với chúng ta rằng: Là những người phối hợp, chúng ta không thể tự động đưa ra phương hướng mà cần tuân thủ theo những chỉ dẫn của cấp trên, nghiêm khắc thực hiện những qui tắc chế độ và yêu cầu của công ty.
Lời khuyên thứ năm: Làm nhân viên dưới quyền (cấp dưới) nhất định phải lắng nghe và hành động theo chỉ dẫn của cấp trên, tuyệt đối không nên tự mình đưa ra chủ trương và hành động bột phát.
Lý sương kiên băng chí
Giẫm lên sương thì biết băng dày sắp đến.
Sơ Lục là hào âm ở vị trí thấp nhất của quẻ Khôn, dùng hình ảnh “sương” và “băng” để tượng trưng. “Lý” có nghĩa là giẫm. “Kiên” là chắc, vững chắc. “Chí” có nghĩa là tương lai sẽ đến. Câu này có ý nghĩa là: Chân bước trên sương biết mùa băng tuyết sắp đến.
Ở đây muốn nhấn mạnh đến khả năng nhìn trước được tương lai, chỉ cần nhìn thấy một chút manh mối phát triển của sự vật là đã có thể đoán định được chiều hướng phát triển trong tương lai hoặc bản chất của sự việc.
Khi chân bước trên sương, họ lập tức nghĩ ngay đến mùa đông đang tới. Khi trên mặt sông đã thấy băng kết lại với nhau, họ lập tức đưa ra các biện pháp để chống chọi với mùa đông rét mướt sắp tới. Đó chính là “Kiến vi tri tác” – nhìn xa trông rộng. Cùng với “Kiến vi tri tác” là năng lực cảnh báo xuất sắc và năng lực tư duy logic tuyệt vời
Trong công việc, khả năng dự báo xuất sắc có thể khiến con người nhanh chóng quyết định và nắm rõ những chỉ đạo và ý đồ của cấp trên, đồng thời còn kịp thời phát hiện ra những vấn đề nhỏ nhặt trong nội bộ công ty, giúp loại bỏ những khả năng xấu nhất trong kinh doanh mà thực tế chắc chắn sẽ xảy ra.
Mùa xuân năm 2004, Giám đốc Lâm Hải tiến hành kiểm tra chất lượng sản phẩm mới của công ty. Tại phân xưởng sản xuất, trưởng phân xưởng phấn khởi nói: “Thưa Giám đốc Lâm, tôi xin cam đoan lô sản phẩm này chắc chắn không có vấn đề gì.” Nghe nói vậy, Giám đốc Lâm Hải cũng phần nào yên tâm nhưng không chủ quan, trước sau anh cũng thử bốn sản phẩm, mùi vị và khẩu vị không phát hiện thấy vấn đề gì bất thường, có thể kết luận được sản phẩm hoàn toàn đạt yêu cầu. Thực ra, trước đó, lô sản phẩm này đã qua cuộc kiểm tra chất lượng của một đơn vị trực thuộc. Nhưng, trước khi Giám đốc Lâm Hải chuẩn bị phê hai chữ “hợp chuẩn” thì anh phát hiện ra màu sắc của bốn sản phẩm mẫu không giống nhau, điều này khiến anh linh cảm thấy điều bất thường
Anh lập tức yêu cầu nhân viên kiểm tra chất lượng tiến hành hóa nghiệm lại những sản phẩm đó, cuối cùng phát hiện ra nguyên liệu của những sản phẩm này có vấn đề - một chút nguyên liệu trong đó đã gần hết kỳ hạn bảo quản. Như vậy, mùi vị và khẩu vị của sản phẩm mới sản xuất sẽ không hề có bất kỳ một sai lệch gì, nhưng đến khi sản phẩm chuẩn bị được phân phối ra thị trường, trong vòng chưa đến hai tuần lễ, đã có hiện tượng thay đổi về màu sắc và chất lượng. Trong khi đó, không ai có thể đảm bảo lô sản phẩm này sẽ được bán hết trong vòng hai tuần.
Cuối cùng, Giám đốc Lâm Hải từ chối ký lệnh, đồng thời yêu cầu nhân viên có liên quan thu hồi một số sản phẩm đã phân phối sớm.
Câu chuyện này xem ra cũng rất phổ biến, vì Giám đốc Lâm Hải chỉ làm tròn công việc mà mình được phân công, nhưng một công ty cùng ngành nghề kinh doanh lại không có được vận may như vậy. Năm 2006, doanh nghiệp này đã phân phối những lô sản phẩm kém chất lượng ra thị trường, cuối cùng kết quả là hơn 200 người có những biểu hiện đau bụng, chóng mặt, thậm chí có hiện tượng ngộ độc thực phẩm. Do đó, doanh nghiệp này đã phải bồi thường gần hai triệu Nhân dân tệ. Đó cũng mới chỉ là chuyện nhỏ, điều quan trọng là hình ảnh và danh tiếng của doanh nghiệp đó đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thị trường tẩy chay các sản phẩm của công ty. Nếu Giám đốc Lâm Hải và nhân viên kiểm tra không đủ khả năng phán đoán, không tập trung vào việc phân tích màu sắc của sản phẩm thì không rõ kết quả sẽ đi đến đâu?
Khả năng quan sát và phán đoán đã quan trọng, khả năng tư duy phân tích càng quan trọng hơn. Khả năng phán đoán có thể giúp chúng ta phát hiện những chi tiết của vấn đề, từ đó đưa ra những giải pháp đối phó hiệu quả; khả năng tư duy, phân tích giúp chúng ta xuất phát từ tình hình thực tế để đưa ra phương hướng phát triển trong tương lai, từ đó quyết định tương lai thành công hay không
Khi mới xuất hiện, rất nhiều người cho rằng mạng Internet không hề có thực, nhưng Tổng giám đốc Tập đoàn Trung Đại lại không đồng ý với quan điểm đó. Ông yêu cầu lĩnh vực phát triển chiến lược của công ty chú trọng phát triển sản nghiệp mạng Internet, thậm chí với mỗi gia đình, mỗi nhóm người cần có được một hợp đồng với công ty mạng do thanh niên làm chủ. Cho đến hôm nay, 60% sản phẩm của Tập đoàn Trung Đại đã ký kết thành công trên mạng Internet, và trên lĩnh vực kinh doanh này, tập đoàn đã đạt được lợi nhuận 12 tỷ Nhân dân tệ
Lời khuyên thứ sáu: Không ngừng luyện tập và nâng cao khả năng nhìn xa trông rộng là một việc rất quan trọng, điều này sẽ quyết định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp có thành công hay không.
Trực, phương, đại, bất tập vô bất lợi.
Thẳng thắn, rộng rãi, ngay ngắn, to lớn, không cần học tập mà không gì là không có lợi
Hào này sử dụng hình thế của đất để nói về đạo lý. Đất luôn hướng thẳng về phía trước, lại vô cùng rộng lớn, vì thế đã dùng các từ “trực”, “phương”, “đại” để hình dung. “Trực” chỉ đức tính chính trực, thẳng thắn. “Phương” chỉ hành vi mẫu mực phù hợp với đạo nghĩa. “Đại” là to lớn.“Tập” là học tập
Ý nghĩa của câu nói này là: Nếu một người hội đủ các đức tính chính trực, mẫu mực, quảng đại thì không cần mất công học tập mà chẳng có bất cứ điều xấu nào làm tổn hại được.
Trong quá trình tương tác giữa đồng nghiệp và lãnh đạo, Vương Kim Kim thể hiện là một người rất có kinh nghiệm và thành thục. Mặc dù mới vào công ty chưa đầy hai tháng, cô đã tạo được quan hệ tốt với rất nhiều đồng nghiệp, khiến mọi người cảm thấy cô là người có khả năng giao tiếp xuất sắc.
Nhưng, không lâu sau đó, mọi người lần lượt giữ khoảng cách phù hợp với cô, rất nhiều người rõ ràng là không hài lòng với những biểu hiện của cô. Điều này hẳn có lý do gì? Nguyên nhân là trong quá trình kết giao với những người xung quanh, cô thường sử dụng những thứ gọi là “kỹ thuật”. Do đó, cô có thể lợi dụng đồng nghiệp để xây dựng mối quan hệ chỉ có lợi cho bản thân mình, để đạt được thiện cảm của người khác. Cũng như vậy, trong hội nghị, cô sẽ khẳng định và biểu dương quan điểm và ý kiến của những người đó, không ai mắc lỗi cả. Nhưng điều đáng lo ngại là, cô thường bàn luận về khuyết điểm và ưu điểm của người này trước mặt người kia, cách giao tiếp này cuối cùng cũng tạo thành hố sâu ngăn cách.
Chính vì vậy, cấp trên đã đến gặp và trao đổi với Vương Kim Kim, cùng nói chuyện sâu sắc với cô, hy vọng cô có thể thay đổi kỹ thuật và cách giao tiếp gây “ác tâm” cho người khác.
Trong cuộc sống thực tế, có rất nhiều người như Vương Kim Kim, họ có khả năng sử dụng những lời lẽ ngọt ngào khéo léo, biến hóa khôn lường, nhưng chúng ta luôn có cảm giác mỗi câu họ nói ra đều không đúng và không đáng tin, và luôn cảm thấy xung quanh họ đầy những điều dối trá… Đương nhiên, đó không hẳn là bản tính trời sinh của họ. Họ chỉ vì muốn có được thiện cảm của lãnh đạo và đồng nghiệp nên đã sai lầm sử dụng những “kỹ thuật” để giao tiếp. Họ lại không biết rằng, thành thực và chân thành mới là biểu hiện được yêu quí và đề cao ở môi trường doanh nghiệp.
Những người viết ra Kinh Dịch nhận thức rất sâu sắc điều này, họ khuyên những người mới bước chân vào kinh doanh nên duy trì trạng thái chân thực và tự nhiên, không nên nhiễm những tật xấu đó trong quá trình làm việc, do đó họ nói: “Bất tập vô bất lợi” (Không cần học tập mà không gì là không có lợi).
Lời khuyên thứ bảy: Trong kinh doanh, duy trì thái độ chân thực, tự nhiên là quan trọng nhất, không cần thiết phải học tập những kỹ thuật giao tiếp và kết giao không thật với bản chất của mình.
Tòng vương sự, vô thành hữu chung
Phò tá quân vương, tuy lúc đầu không thành tựu nhưng sau vẫn có kết quả tốt.
“Tòng” là đi theo, đi cùng. “Vô thành” chỉ việc không có thành tích. “Hữu chung” chỉ việc có kết quả tốt. Ý nghĩa của câu nói này là: Phò tá sự nghiệp của quân vương, tuy lúc đầu không có thành tích gì nhưng sau vẫn có kết quả tốt đẹp.
Khi đọc những dòng này, người đọc ắt sẽ cảm thấy có điều gì mâu thuẫn: Tại sao không có thành tích gì mà vẫn có được kết quả tốt? Vì vậy, muốn hiểu được điều này, chúng ta cần tiến hành phân tích cụ thể, rõ ràng.
“Quân vương” là người như thế nào? Nếu đặt vào môi trường doanh nghiệp hiện nay thì “Quân vương” chính là lãnh đạo, là cấp trên của chúng ta. Nếu phối hợp với lãnh đạo trong công việc thì ai làm chủ? Ai hỗ trợ? Rõ ràng lãnh đạo làm chủ, bản thân mình là hỗ trợ. Do vậy, đến khi lãnh đạo đạt được thành công thì tất sẽ trọng dụng và tín nhiệm nhân viên đã nỗ lực giúp đỡ mình, có thể nói đó chính là “Vô thành hữu chung.”
Kinh Dịch cho chúng ta biết: Nhân viên phối hợp dưới quyền của lãnh đạo luôn phải phân chia thành quả lao động, chứ không nên cho rằng mỗi mình làm được việc, càng không nên lấy kết quả để tự mãn về bản thân. Nhưng trên thực tế, rất nhiều người phối hợp với lãnh đạo sau khi đã đạt được thành công lại quên luôn điều đó, luôn nói với mọi người rằng đó là công lao và thành công của mình, thậm chí coi thành tích của lãnh đạo là thành tích của bản thân. Họ là những người không biết thế nào là khiêm nhường, càng không biết tôn trọng lãnh đạo, thậm chí là hạ thấp danh dự sau lưng lãnh đạo.
Vương Bột đảm nhiệm vị trí Giám sát thị trường của một doanh nghiệp kinh doanh đồ chơi trẻ em. Gần đây, anh cảm thấy rất lo lắng về công việc. Lý do là bởi gần đây Lưu Phi, một nhân viên dưới quyền của anh, liên tục có những hành động khiến anh không hài lòng.
Ví dụ, trong cuộc họp, khi Vương Bột đang trình bày phương án kinh doanh của một khu vực mới thì Lưu Phi đột nhiên cắt lời và nói: “Ở đây cần phải bổ sung một chút…” Sau khi bổ sung, anh ta lại nói với những người tham gia cuộc họp rằng: “Phương án này do chính tôi làm ra.” Thực tế thì Lưu Phi có tham gia vào các chế định của phương án này, nhưng hầu hết các quan điểm và tư tưởng của nó là do Vương Bột viết ra.
Tháng 5 năm 2010, phương án này được Phòng Kinh doanh triển khai áp dụng và đã thu được thành tích vượt bậc, thành tích kinh doanh đã tăng 168% so với cùng kỳ năm 2009. Cả công ty trên dưới đều vui mừng, thậm chí còn tổ chức một bữa liên hoan mừng thành công của Phòng Kinh doanh. Nhưng, Lưu Phi lại đi nói với tất cả mọi người trong công ty rằng phương án kinh doanh đó là do anh đưa ra: “Khi đó, tôi chỉ mất một buổi tối là đã lập ra được toàn bộ kế hoạch cho phương án này, đón chờ nhé, tiếp sau đây tôi còn đưa ra nhiều phương án hiệu quả hơn nữa”.
Hành động này của Lưu Phi không những khiến cho Vương Bột không hài lòng mà còn đẩy Vương Bột vào tình huống khó xử, mọi người không còn tôn trọng và kính nể Vương Bột như trước nữa, thậm chí ngay đến cả Tổng giám đốc công ty cũng hoài nghi Vương Bột
Nếu Lưu Phi tiếp tục hành động bất hợp tác thì kết quả sẽ ra sao? Chúng ta cũng cần phải biết những việc làm của Lưu Phi phần nhiều chỉ mang tính phối hợp, chỉ cần bạn suy nghĩ thêm một chút, chúng ta sẽ phát hiện ra rằng anh ta chỉ là một người kiếm công để tự mãn mà thôi.
Nhưng, trong thực tế, những người như Lưu Phi ở đâu cũng có
Lời khuyên thứ tám: Làm một nhân viên cấp dưới, quan trọng là phải biết phân chia kết quả và thành công, chứ không nên coi kết quả và thành công đó là của mình, càng không nên kiếm công tự
Quát nang, vô cữu, vô dự.
Buộc túi lại, không lỗi lầm gì, không được tiếng khen nào.
“Quát” chỉ ý đóng chặt. “Nang” chỉ cái túi. “Cữu” chỉ nguy hại. “Dự” chỉ khen ngợi. Ý nghĩa của câu này là: Buộc túi lại không lỗi lầm gì, không được tiếng khen nào.
“Quát” chỉ ý đóng chặt. “Nang” chỉ cái túi. “Cữu” chỉ nguy hại. “Dự” chỉ khen ngợi. Ý nghĩa của câu này là: Buộc túi lại không lỗi lầm gì, không được tiếng khen nào.
Đây đúng là một hình ảnh tượng trưng. Buộc túi lại cũng có nghĩa là lời ăn tiếng nói cũng phải kín đáo, không thể tùy tiện tiết lộ những bí mật và kế hoạch của công ty. Đó cũng là một tố chất cơ bản mà mỗi nhân viên cần có.
Thương trường như chiến trường, trong rất nhiều trường hợp chỉ cần không giữ được bí mật thông tin nội bộ đã có thể khiến công ty lâm vào thế bị động, thậm chí bị tổn hại nghiêm trọng.
Năm 2004, công ty A đã bị tổn hại nghiêm trọng vì bị tiết lộ thông tin nội bộ về kế hoạch tiêu thụ sản phẩm
Nhằm xóa bỏ định kiến về“mùa ảm đạm”, công ty A đã quyết định triển khai một loạt chương trình thúc đẩy kinh doanh vào “mùa ảm đạm” đó, với tên gọi là “kế hoạch con nước mùa xuân” và “thủy triều đẩy thuyền lên cao”. Bởi lẽ công ty A quan niệm chỉ có cách mở rộng thị trường thì mới thu hút được nhiều người tiêu dùng quan tâm tới sản phẩm và từ đó mới có khả năng tiêu thụ sản phẩm.
Kế hoạch các chương trình cụ thể như sau: (1) Triển khai có đầu tư vào những sản phẩm giá thành thấp; (2) Thông qua chính sách tiêu thụ để tạo ra quỹ đạo kinh doanh; (3) Thông qua sản phẩm dùng thử để người tiêu dùng nhanh chóng hiểu về sản phẩm; (4) Tại khâu tiêu thụ cuối cùng, tổ chức một số hoạt động khuyến mại, tặng thưởng
Mục tiêu của công ty A là thông qua hàng loạt những chương trình này để phá bỏ “mùa ảm đạm”, hơn nữa còn kỳ vọng tạo dựng hình ảnh tiêu biểu về kinh doanh trong ngành công nghiệp thực phẩm. Trong quá trình thực hiện kế hoạch, công ty A luôn yêu cầu từng nhân viên tham gia dự án phải bảo mật thông tin, vì những hoạt động này rất dễ bị đối thủ cạnh tranh làm theo. Nhưng cho đến khi công ty A hoàn tất mọi công tác chuẩn bị, đối thủ cạnh tranh cũng bắt đầu tiến hành, vì thế chương trình không có được kết quả tốt như dự định ban đầu
Nguyên nhân là trong quá trình thực hiện kế hoạch, một nhân viên kinh doanh của công ty A đã vô tình tiết lộ kế hoạch. Vị nhân viên này có xung đột với một nhân viên của đối thủ cạnh tranh trên thị trường, trong lúc tranh cãi đã vô tình tiết lộ kế hoạch của công ty. Đối thủ cạnh tranh đã nhanh chóng tìm các phương pháp đối phó, cuối cùng cũng khiến kế hoạch “Con nước mùa xuân” bị ảnh hưởng lớn và không thể đạt được mục tiêu như đã đề ra trong kế hoạch.
Có thể, chúng ta tiết lộ thông tin mà không có chủ ý cá nhân, nhưng trong nhiều trường hợp thì điều đó không thể bỏ qua, giống như nhân viên kinh doanh của công ty A đó. Bất luận vì nguyên nhân gì khiến thông tin bảo mật của công ty bị tiết lộ (đặc biệt là những thông tin quan trọng) thì cũng đem lại những hậu quả vô cùng đáng sợ. Những công ty đã từng gặp phải vấn đề này chắc chắn sẽ bị mất một dự án kinh doanh hoặc gây mâu thuẫn trong nội bộ công ty, cuối cùng gây hoang mang, gây mất đoàn kết, chia rẽ nội bộ.
Lời khuyên thứ chín: Rèn luyện ý thức bảo mật, không tùy tiện lan truyền kế hoạch và quyết sách của công ty
Địa thế khôn. Quân tử dĩ hậu đức tải vật
Khôn như đất, bậc quân tử nên lấy đức để đối đãi với vạn vật
Cái gọi là “địa thế khôn” là chỉ đại địa nhu thuận xỉ hậu (lấy đức hạnh khoan dung để đối đãi với vạn vật). Nếu quẻ Càn đề ra việc người quân tử phải học tập theo trời để có được “tự cường bất tin”, thì quẻ Khôn đề ra việc người quân tử phải học tập theo đất để có được “hậu đức tải vật”.
Cũng giống như câu “tự cường bất tin”, câu “hậu đức tải vật” được rất nhiều người treo tại văn phòng hoặc phòng đọc sách. Nhưng không giống như “tự cường bất tin”, “hậu đức tải vật” không phải ai cũng dễ dàng thực hiện được. Bởi “tự cường bất tin” là việc của cá nhân, chỉ cần có niềm tin vĩnh hằng, có nghị lực là có thể làm được; còn “hậu đức tải vật” lại liên quan đến người thứ ba.
“Hậu” chỉ gia tăng. “Tải” chỉ thừa hưởng. “Hậu đức tải vật” có nghĩa là không ngừng gia tăng đức hạnh của bản thân để đối đãi với vạn vật.
Hậu đức tải vật” khiến ta liên tưởng đến câu nói nổi tiếng của Khổng Tử: “Kỷ dục lập nhi lập nhân, kỷ dục đạt nhi đạt nhân” (Mình muốn đứng thì nên giúp người khác cũng đứng, mình muốn phát triển thì nên giúp người khác phát triển). Đó là cách lý giải của Khổng Tử về chữ “nhân” và tôi cho rằng cách lý giải về “hậu đức tải vật” cũng không nằm ngoài ý nghĩa “nhân ái” đó.
Như vậy, tại sao trong môi trường cạnh tranh cần phải thực hiện “hậu đức tải vật”? Bởi mối quan hệ giữa người với người là giao lưu tương hỗ, bạn đối đãi với người khác như thế nào thì người khác cũng sẽ đối đãi với bạn như vậy. Khi bạn không ngừng gia tăng đức hạnh của mình để bao dung, giúp đỡ người khác thì tự nhiên họ cũng sẽ thay đổi cách đối xử với bạn theo chiều hướng tích cực
Hai tháng trước đây, khi nói đến Lưu Phong, các đồng nghiệp cùng cơ quan đều thể hiện thái độ ác cảm. Nhưng, hôm nay, mọi người đều không ngớt lời khen ngợi Lưu Phong. Tại sao chỉ trong khoảng thời gian hai tháng ngắn ngủi mà Lưu Phong lại có sự thay đổi nhanh chóng đến vậy
Lưu Phong của hai tháng trước đây luôn khiến mọi người khó chịu. Khi đó, anh ta là một người tự tin quá mức; trước mọi vấn đề, anh ta đều chỉ suy nghĩ đến lợi ích của bản thân. Kiểu tư duy này đã tạo thành thói quen ảnh hưởng xấu đến trách nhiệm trong công việc của anh ta. Do đó, lãnh đạo đã phải nhiều lần gặp riêng để giảng giải cho Lưu Phong, để anh ta hiểu được rằng muốn đạt được nhiều cái lợi thì càng phải xử lý tốt mối quan hệ giữa cá nhân và các đồng nghiệp. Vì vậy, trước hết cần phải biết cách hỗ trợ và giúp đỡ người khác. Lưu Phong là một chàng trai trẻ thông minh nên rất nhanh chóng anh đã lĩnh hội được những đạo lý sâu sắc đó.
Nhiều người cho rằng “hậu đức tải vật” là việc của lãnh đạo, điều này hiển nhiên là sai lầm. Bất kỳ người nào muốn đạt được thành công trong lĩnh vực kinh doanh đều phải biết “hậu đức tải vật”. Bởi vì, thành công trong kinh doanh không thể tách rời khỏi sự ủng hộ và giúp đỡ của người khác. Vì vậy, để thành công trong kinh doanh và trong cuộc sống việc đầu tiên bạn nên làm là ủng hộ và giúp đỡ người khác.
Lời khuyên thứ 10: Thường xuyên gia tăng đức hạnh của bản thân để bao dung, giúp đỡ và ủng hộ người khác
