Khí trong sáng nhưng hình yếu đuối, tài cao mà mệnh bạc

Hồn tài tử vơi đầy ngụ oan khổ

Khúc đoạn trường nên tuyệt cổ văn chương

Hồn tài tử là khí chất trong sáng. Oan khổ với đoạn trường bởi chưng hình thể doanh hư. Hữu tài vô mệnh. Ngoại biểu thanh tú thông tuệ, bản chất thân thể yếu đuối, lúc nào cũng tựa người ốm đau mà không phải ốm đau. Sách tướng gọi là hình bất túc. Khí thanh nên tài cao, thế chất yếu đuối nên không lâu bền. Cho nên có mấy câu: “Khí thanh thế doanh tuy tài cao nhi bất cửu. Ta nói khí độ, khí phách, khí vũ, khí vận, khí thế tức là nói một cái gì trừu tượng biểu xuất ra bên ngoài mà gốc của nó là tinh lực vô hình. Chẳng những nó quan hệ đến thọ yểu con người, còn quan hệ đến giàu sang, nghèo hèn, cát hung họa phúc”

Sách “Linh Sơn Bí Quyết” nói: - Hình là chất vậy khí làm cho chất đầy đủ sung thực. Hình nhờ khí mà nảy nở tươi tốt, thần nhờ chất mà an định. Thần an thì khí tĩnh. Được thua còn mất không làm cho khí hao tổn. Mừng giận không làm cho kinh động tinh thần. Lúc nào cũng điềm đạm, bao dung khí độ.

Người nào không uống rượu mà trông như say, không nói chuyện buồn mà trông âu sầu, dễ kinh hoàng sợ hãi, tinh thần bất định không thể có sự nghiệp, hoặc có sự nghiệp cũng nửa đời sụp đổ.

Hình là thân xác con người thuộc về thực chất. Khí là linh hồn con người thuộc về tinh thần. Cả hai liên hệ như dầu với đèn. Dầu khô đèn không sáng. Đèn không bấc, bóng đèn vỡ, đèn không cháy.

Sách “Ngọc Quản Chiếu thần” nói:

- Đá có ngọc nên núi rực rỡ. Ngọc là khí, đá và núi là người vậy. Thầy Nhan Hồi, học trò giỏi của Khổng Phu Tử, mặt sáng đẹp cực thông tuệ nhưng mới ba mươi tuổi đã chết chỉ vì ngũ tạng hư, thân thể yếu đuối. Nhà văn Vương Bột, tác giả bài phú “Đằng Vương Các” chết năm 29 tuổi cũng chỉ do cái tướng khí, thanh thể doanh hư. Hình bất túc cho nên khí thanh chẳng tụ vào đâu được.

Tinh thần mạnh, xương cốt khỏe, quý phú thọ an khang

Nóng rét gió mưa, tật bệnh là đại địch, mệt nhọc, đói khổ là tai họa của con người. Nếu muốn chống lại những đại địch và những tai họa đó, con người ta cần phải đầy đủ tinh lực.

Thần cường cốt tráng mới chịu được gió mưa, nóng rét, mệt nhọc, đói khổ. Có chịu được mới kiên trì chiến đấu mà tạo nên sự nghiệp.

Kiên trì và nhẫn nại

Không chịu lùi một phân

Vật chất tuy đau khổ

Không nao núng tinh thần.

Tôn Tẫn bị Bàng Quyên cắt gót, giả điên lăn lộn trong chuồng heo nếu không thần cường cốt tráng thì hỏi làm sao sống để rửa hận giết Bàng Quyên.

Hầu như hết thảy các vĩ nhân trong lịch sử thế giới chẳng ai là thiếu cái lực nhẫn nại kể trên.

Thần cường cốt tráng đã, số mệnh tính sau.

Thần cường cốt tráng hiện ra hình tướng như thế nào?

a) Quyền cốt cao rộng,

b) Lông mày dài,

c) Sống mũi hữu lực,

d) Nhân trung dài, sâu,

e) Da đầu không quá căng. (Nếu căng như da trống là chết. Đầu ở đây kể cả mặt).

f) Răng lớn, chặt chẽ khít khao,

g) Huyết sắc vinh phát. (Da mặt hồng hào, không trơn như mỡ, không ám hãm),

h) Pháp lệnh dài, sâu,

) Tiếng nói lớn mà không cụt,

j) Hơi thở đều đặn.

Thần cường cốt tráng nhưng có rất nhiều trường hợp cốt tráng mà tinh thần bạc nhược, như mấy anh thân hình thì to lớn nhưng ngu độn, gọi là hình hữu dư thần bất túc, thì lại thuộc tướng cách khác.

Thần cường là căn bản rồi mới đến cốt tráng.

Bốn câu thơ:

Hỡi tráng sĩ đấu tranh đầy khổ ải

Hãy trau dồi thể hiện những đau thương

Đông thê thê tuốt gươm mài khẳng khái

Hận du du đúc trí ngọc phong sương.

Mài khẳng khái, hận du du, đúc trí ngọc là thần cường, chịu khổ ải, đau thương và phong sương là cốt tráng.

Thường thường nếu không có thần cường thì cốt tráng cũng không chịu nổi khổ ải.

Phú quý thọ khang ninh là những gì đến sau thần cường cốt tráng. Đến sau nhưng ở lâu bền.

Nguồn bài viết: Tướng mệnh khảo luận - Vũ Tài Lục